อาการผมร่วงและศรีษะล้านแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่
• อาการผมร่วงศรีษะล้านชั่วคราว ผมร่วงและศีรษะล้านอาจเกิดจากหลายสาเหตุ เช่นโรคของต่อมไทรอยด์ โรคโลหิตจาง ภาวะหลังไข้สูง ๆ การลดน้ำหนักตัวมาก ๆ ภาวะหลังคลอดบุตร ความเครียด การแพ้แชมพู ยาย้อมผม รวมทั้งจากยากินบางชนิด ฯลฯ แต่สาเหตุต่าง ๆ เหล่านี้ มักจะทำให้เส้นผมของเราร่วงเพียงชั่วคราวเท่านั้น เพราะเซลล์เส้นผมซึ่งอยู่ใต้หนังศีรษะ มักจะยังไม่ตาย เมื่อพ้นช่วงเวลาดังกล่าวไป หรือต้นเหตุดังกล่าวหมดไป เส้นผมก็มักจะกลับงอกมาใหม่ดังเดิม สาเหตุของผมร่วงในกลุ่มนี้ แม้จะมีมากมายหลายสาเหตุ แต่กลับพบเป็นส่วนน้อย ประมาณ 5-10 % ของสาเหตุที่ทำให้ผมร่วงเท่านั้น จึงขอยกตัวอย่างบางลักษณะอาการเท่านั้น
ผมร่วงจากโรคเชื้อราที่หนังศีรษะ ลักษณะส่วนใหญ่ที่พบคือมีหย่อมผมร่วงบนศีรษะ ซึ่งอาจจะมีหย่อมเดียว หรือ หลายหย่อมก็ได้ เส้นผมจะหักและหลุดร่วงเหลือเป็นต่อสั้นๆ หรือ เห็นเป็นจุดดำเหลืออยู่ปากรูขุมขน หนังศีรษะมักจะเป็นขุย หรืออาจมีการอักเสบปรากฎให้เห็น หากอาการรุนแรง จะมีตุ่มหนองเกิดขึ้นรอบขุมขนและลุกลามเป็นก้อนบวมแดงมีหนองหรือน้ำเหลือง ได้
ผมร่วงจากถอนผม ผู้ป่วยส่วนมากจะเป็นเด็กที่มีความเครียด หรือภาวะเก็บกดทางจิตใจ และหาทางผ่อนคลายโดยการถอนผมตัวเอง ซึ่งอาจทำไปโดยรู้ตัวหรือไม่รู้ตัวก็ได้ ลักษณะการร่วงจะไม่แน่นอนขึ้นอยู่กับความถนัดของผู้ป่วยว่าจะมีวิธีถอนอย่าง ไร วิธีการรักษาอาจต้องปรึกษาจิตแพทย์ร่วมด้วย
ผมร่วงจากภาวะหลักการคลอดบุตร เนื่องจากมีการลดลงของระดับฮอร์โมนหลักจากการคลอดบุตรส่วนใหญ่จะกลับขึ้นเป็นปกติหลังจาก 6 เดือนไปแล้ว
ผมร่วงจากการรับยาบางชนิด เช่น จากยาเคมีบำบัดในรายที่เป็นโรคมะเร็ง แต่เมื่อหยุดยาแล้วเส้นผมจะงอกกลับมาดังเดิม
• อาการผมร่วงศรีษะล้านถาวร เป็นอาการศีรษะล้านที่มีสาเหตุเกิดจากกรรมพันธุ์ ซึ่งเป็นสาเหตุ ที่พบได้มากที่สุดถึง 90-95% ทีเดียว ศีรษะล้านจากกรรมพันธุ์มีลักษณะเฉพาะ ที่ไม่เหมือนกับ ศีรษะล้านชนิดอื่น ลักษณะการหลุดร่วงของเส้นผมจะมี pattern หรือ ลักษณะเฉพาะ ในการหลุดร่วง ที่แน่นอน ซึ่งในทางการแพทย์เรียกว่า Male Pattern Hair Loss หรือเรียกสั้นๆว่า MPHL สำหรับอาการที่เกิดในเพศชาย ส่วนลักษณะอาการหลุดร่วงในเพศหญิงก็จะเรียกว่า Female Pattern Hair Loss นั้นเอง
เพียงใช้การสังเกตก็พอจะบอกได้ ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องอาศัยการตรวจสภาพหนังศีรษะหรือวิเคราะห์เส้นผม แต่ประการใด ในผู้ชายมักจะเริ่มจากการร่นถอยของแนวผมทางด้านหน้าเข้าไปเป็นง่าม หรืออาจเถิกลึกเข้าไป ตลอดทั้งแนว หรือ หัวเถิกนั่นเอง ต่อมาจะเกิดศีรษะล้านด้านหลังตรงบริเวณขวัญที่หลายคนมักเรียกว่าไข่ดาว ถ้าเป็นมากขึ้น ศีรษะล้านทางด้านหน้ากับด้านหลัง จะมาเชื่อมกัน จนกลายเป็นศีรษะล้านบริเวณกว้าง แต่ใน บางรายอาจมีผมร่วง ผมบางเฉพาะตรงกลางๆศีรษะเท่านั้น แต่แนวด้านหน้ายังดีอยู่
เพียงใช้การสังเกตก็พอจะบอกได้ ส่วนใหญ่ไม่จำเป็นต้องอาศัยการตรวจสภาพหนังศีรษะหรือวิเคราะห์เส้นผม แต่ประการใด ในผู้ชายมักจะเริ่มจากการร่นถอยของแนวผมทางด้านหน้าเข้าไปเป็นง่าม หรืออาจเถิกลึกเข้าไป ตลอดทั้งแนว หรือ หัวเถิกนั่นเอง ต่อมาจะเกิดศีรษะล้านด้านหลังตรงบริเวณขวัญที่หลายคนมักเรียกว่าไข่ดาว ถ้าเป็นมากขึ้น ศีรษะล้านทางด้านหน้ากับด้านหลัง จะมาเชื่อมกัน จนกลายเป็นศีรษะล้านบริเวณกว้าง แต่ใน บางรายอาจมีผมร่วง ผมบางเฉพาะตรงกลางๆศีรษะเท่านั้น แต่แนวด้านหน้ายังดีอยู่
